Borçlar Hukuku Nedir?
Borçlar hukuku, kişiler arasında borç doğuran hukuki ilişkilerin kurulmasını, bu ilişkilerin sürdürülmesini ve sona erdirilmesini düzenleyen hukuk dalıdır. Günlük yaşamda bireyler sürekli olarak borç doğuran çeşitli ilişkiler kurar; mal satın almak, hizmet almak ya da kiralamak gibi eylemler borç ilişkilerinin örnekleri arasında yer alır. Borçlar hukuku, bu gibi günlük işlemlerden doğan borçlanma ve ödeme süreçlerini, tarafların hak ve yükümlülüklerini hukuk çerçevesinde düzenler. Borç ilişkisi, borçlu ve alacaklı arasında hukuki bağ kuran bir ilişki olup, bu bağın kaynağı farklı hukuki işlemler olabilir.
Borçlar hukuku, borç ilişkilerinin dört ana kaynağına dayanır: hukuki işlem, haksız fiil, sebepsiz zenginleşme ve vekâletsiz iş görme. Bu kaynaklar, borçlu ve alacaklı arasında bir borç ilişkisi doğurarak tarafların birbirlerine karşı hak ve yükümlülüklerini belirler. Hukuki işlemler, iki tarafın serbest iradesiyle yapılan anlaşmalar sonucunda ortaya çıkarken; haksız fiil, bir kişinin başka bir kişiye zarar vermesiyle meydana gelir. Sebepsiz zenginleşme, haksız yere bir kişinin malvarlığında artış sağlanması ve diğer kişinin malvarlığında azalma olması durumunda ortaya çıkan bir borç ilişkisidir. Vekâletsiz iş görme ise, bir kişinin başka bir kişiye haber vermeksizin onun işini görmesiyle oluşan borç ilişkisidir.
Türk Borçlar Kanunu ve Uygulama Alanı
Türk Borçlar Kanunu (TBK), borç ilişkilerinin genel kurallarını ve özel borç ilişkilerini ayrıntılı olarak düzenlemektedir. TBK’nın ilk kısmında yer alan genel hükümler, borç ilişkilerinin doğumu, hükümleri, sona ermesi ve alacaklı ile borçlunun hak ve yükümlülüklerini kapsar. Ayrıca alacaklı ve borçlu temerrüdü gibi konular da bu bölümde ele alınır. TBK’nın ikinci kısmı ise özel borç ilişkilerini düzenlemektedir. Satım, kira, eser ve vekâlet gibi farklı sözleşme tipleri, bu kısımda detaylı olarak açıklanır. Borçlar hukuku, kapsamı gereği oldukça geniştir ve günlük hayatta karşılaşılan pek çok hukuki durumu içine alır.
Borçlar Hukuku Kapsamındaki Davalar
Borçlar hukuku çerçevesinde görülen davalar, borç ilişkilerinin doğrudan ya da dolaylı olarak taraflar arasında uyuşmazlık yaratması sonucunda açılan davalardır. Bu davalar arasında en yaygın olanlar şunlardır:
- Haksız fiilden doğan tazminat davaları: Bir kişinin başkası tarafından haksız fiile uğraması ve bu durumdan zarar görmesi sonucunda açılan davalardır.
- Maddi ve manevi tazminat davaları: Maddi zararlara ek olarak kişilik haklarının ihlali durumunda açılan manevi tazminat taleplerini içerir.
- Alacak davaları: Borçlunun alacaklıya karşı yükümlülüğünü yerine getirmemesi durumunda açılan davalardır.
- Kira tespiti ve tahliye davaları: Kiracı ile kiralayan arasında kira bedelinin tespiti veya tahliye işlemlerine ilişkin uyuşmazlıklar sonucunda açılır.
- İnşaat hukuku davaları: İnşaat sözleşmeleri ve bu sözleşmelerden doğan uyuşmazlıklar nedeniyle açılan davalardır.
- Müdahalenin men’i davaları: Bir malvarlığına hukuka aykırı müdahalenin engellenmesi amacıyla açılan davalardır.
- Ortaklığın giderilmesi davaları: Ortak mülkiyet konusu olan malların bölünmesi veya satış yoluyla ortaklığın sona erdirilmesi amacıyla açılır.
- Ecri misil davaları: Bir malın hukuka aykırı kullanımı sonucu doğan haksız kazancın tazmini amacıyla açılan davalardır.
- Gayrimenkul davaları: Taşınmaz mülkiyeti ile ilgili uyuşmazlıklar sonucunda açılan davalardır.
- İpotek ve rehin davaları: Taşınmaz veya taşınır mallar üzerinde kurulan ipotek ve rehin işlemlerinin çözülmesi amacıyla açılan davalardır.
Borçlar hukuku, ayrıca satım, kira, vekâlet ve eser sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıkları kapsayan davaları da içerir. Günlük yaşamda kurulan borç ilişkilerinin geniş kapsamı göz önüne alındığında, bu hukuk dalı çok sayıda farklı hukuki ilişkiyi düzenlemektedir.
Semra Bilinmez Arabuluculuk ve Hukuki Danışmanlık Bürosu’nda Sunulan Hizmetler
Semra Bilinmez Arabuluculuk ve Hukuki Danışmanlık Bürosu olarak, borçlar hukuku alanında müvekkillerimize geniş kapsamlı hukuki hizmetler sunmaktayız. Büromuzun sunduğu başlıca hizmetler şunlardır:
- Alacak, maddi ve manevi tazminat davaları: Borçlulara karşı alacak tahsili veya haksız fiil sonucunda doğan tazminat davalarının açılması ve takibi.
- Tahliye davaları: Kira ilişkilerinde kiralananın tahliyesi için açılan davaların yürütülmesi.
- Kira tespiti ve kira bedelinin artırımı davaları: Kiracı ile kiralayan arasındaki kira bedelinin yeniden tespiti ve artırımı taleplerine ilişkin davaların açılması.
- Tevdi mahalli tayini: Borçların ifasında zorluk yaşanması durumunda, borcun tevdi mahalli belirlenerek borcun güvence altına alınması sürecinde hukuki danışmanlık hizmeti.
Semra Bilinmez Arabuluculuk ve Hukuki Danışmanlık Bürosu olarak, borçlar hukuku alanında hukuki sorunlarınızın çözümünde yanınızdayız. Hukuki danışmanlık hizmetlerimizden yararlanmak ve detaylı bilgi almak için 0539 233 52 61 veya 0532 705 45 69 numaralarından bizimle iletişime geçebilirsiniz.